بررسی تطبیقی دانش محوری اقتصاد ایران با کشورهای منطقه با تاکید بر مسئله حقوق مالکیت فکری

Authors

حسن سبحانی

محمدامیر ریزوندی

abstract

وقوع انقلاب دانایی و نقش کلیدی دانش در تولید محصول، چهره اقتصاد امروز را به کلی دگرگون ساخته است؛ به طوری که دیگر حجم تولید، معیار دقیقی برای سنجش توان اقتصادی یک کشور نیست، بلکه میزان تولید دانش و محصولات دانش محور و صادرات محصولات با فناوری بالا، معیار نوینی برای سنجش قدرت ملی یک کشور در عصر فراصنعتی شده است. یکی از ملزومات بنیادی جهت گذار به چنین اقتصادی (اقتصاد دانش محور)، وجود حقوق مالکیت فکری قوی و کارامدی است که با ایجاد انگیزه در مبدعان و مخترعان به تولید دانش جدید کمک نماید و توان جذب سرمایه گذاری خارجی را بالا ببرد. این نهاد باعث افزایش بهره وری در بخش های مختلف اقتصاد می شود و هزینه های معاملاتی را کاهش می دهد. علی رغم ضرورت های فراوان برای وجود حقوق مالکیت فکری کارآمد، مواردی همچون مبهم بودن گستره حقوق مالکیت فکری و تعیین میزان بهینه حمایت از این حقوق، اجرای مناسب این نهاد در اقتصاد نوین را با چالش هایی مواجه ساخته است که باید مد نظر قرار گیرند. مسئله اصلی مقاله به امکان دستیابی ایران به جایگاه اول اقتصادی در سطح منطقه آسیای جنوب غربی مطابق با سند چشم انداز بیست ساله توسعه کشور اختصاص یافته است. بررسی این مسئله از منظر اقتصاد دانش بنیان با تاکید بر حقوق مالکیت فکری صورت گرفته است. مقایسه ایران و کشورهای رقیب منطقه نشان می دهد که در بیشتر شاخص ها، کشور ترکیه وضعیت بهتری از ایران دارد و از این رو با شرایط فعلی و از منظر اقتصاد دانش محور دستیابی به اهداف سند چشم انداز توسعه با چالش همراه خواهد بود.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

• جایگاه اقتصاد دانش در ایران با تأکید بر مقایسه تطبیقی میان کشورهای برتر و منتخب منطقه

بررسی سیر تکوینی نظریه‌های رشد اقتصادی نشان از تغییر در سهم عوامل تعیین‌کننده رشد اقتصادی طی دوره‌های زمانی مختلف دارد. به‌طور دقیق‌تر، در دوران اقتصاد سنتی دسترسی به منابع به‌عنوان عامل کلیدی رشد مورد توجه بوده است (دیدگاه کلاسیک). به‌تدریج و با تقویت شرایطی علمی ـ فنی در اقتصاد فناوری و سرمایه انسانی به‌عنوان عوامل اساسی در تولید و رشد اقتصادی مطرح شدند (دیدگاه نئوکلاسیک). در نظریه‌های اخیر ر...

full text

نظام حقوق مالکیت فکری مناسب برای کشورهای درحال توسعه: با اشاراتی در مورد ایران

یکی از پرسش‌های دائمی درمورد حقوق مالکیت فکری این است که نقش حقوق مالکیت فکری در توسعه اقتصادی کشورها چیست و چه نوع نظام حقوق مالکیت فکری برای کشورهای درحال‌توسعه مفیدتر است. برای پاسخ به این پرسش دوگانه، در پژوهش حاضر از یک‌سو به بررسی مطالعات و تحقیقات تجربی درمورد آثار درون‌زاد و برون‌زاد حقوق مالکیت فکری و از سوی دیگر به بررسی سیر تحول نظام حقوق مالکیت فکری سه اقتصاد نوظهور هند، کره‌جنوبی و...

full text

اثر حکمرانی و حقوق مالکیت فکری بر سرریز دانش در کشورهای درحالتوسعه منتخب

د‌ر دهه‌های اخیر، دانش و مؤلفه‌های دانش‌محور در فعالیت‌های اقتصادی و دستیابی به رشد و توسعه اقتصای مستمر و باثبات اهمیت ویژه‌ای داشته و از این‌رو، شناسایی عوامل تأثیرگذار بر سرریز دانش ضروری به نظر می‌رسد. مطالعه حاضر با استفاده از رهیافت پانل دیتا به بررسی تأثیر حکمرانی1 و حقوق مالکیت فکری2 بر سرریز دانش3 (از کانال واردات و سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی) کشورهای درحال‌توسعه منتخب در دوره زمانی 201...

full text

بررسی تطبیقی مبانی مالکیت فکری در حقوق و فقه امامیه

مبانی مالکیت فکری یکی از موضوعات چالش‌برانگیز دانش حقوق در عصر حاضر است و بر این اساس نقش و جایگاهی که اموال فکری در مبادلات اقتصادی و تجاری دارند، سبب مناقشه بین فلاسفۀ حقوق و فقهای معاصر شده است. هدف این مقاله بررسی باب نظریه‌پردازی در این حوزه از دانش حقوق است که موجب توسعۀ مبانی مالکیت فکری می‌شود. نتیجۀ مقاله این بوده که نظر موافقان حمایت از مالکیت فکری با توجه به عرف حاکم بر این اموال و ب...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
دوفصلنامه جستارهای اقتصادی ایران

Publisher: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه

ISSN

volume 9

issue 17 2012

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023